Κάθε βιβλίο θέλει να πει κάτι στον αναγνώστη: είτε να του κρατήσει συντροφιά διηγώντας του μια ιστορία, ή να του πασάρει διάφορες φιλοσοφίες και τεχνικές που υποτίθεται ότι θα τον κάνουν καλύτερο ή οτιδήποτε άλλο τελοσπάντων, το θέμα είναι ότι το βιβλίο πρέπει να απευθύνεται στον τελικό καταναλωτή που δεν είναι άλλος από τον αναγνώστη.
Ε λοιπόν, ο Οδυσσέας δεν είναι έτσι... το βιβλίο είναι γραμμένο από τον συγγραφέα για τον συγγραφέα...στα @@ του τι και αν θα καταλάβει ο αναγνώστης...είναι σαν να χεις πιει πέντε pints και να γράφεις στο χαρτί ότι σκέφτεσαι (όλοι το χουμε κάνει απλώς διαβάζοντας τα την επόμενη μέρα λέμε τι μλκιες κόβουν βόλτες στο υποσυνείδητο)
Όπως και να χει, δες τι γράφει ο Joyce στο σημείο που είμαι τώρα και πες - με πλήρη ειλικρίνεια - τι καταλαβαίνεις:
- Ο κ. Μπλουμ έφτασε στην οδό Κίλντεαρ. Πρώτα πρέπει να. Βιβλιοθήκη. -Ψαθάκι στη λιακάδα. Κιτρινοκόκκινα παπούτσια. Παντελόνια με ρεβέρ. Είναι. Είναι. - Η καρδιά του αναπήδησε ελαφρά. Προς τα δεξιά. Το μουσείο. Τις θεές. Έκοψε απότομα προς τα δεξιά. - Μα είναι; Είναι σχεδόν βέβαιο. Δεν θα κοιτάξω. Το κρασί στο πρόσωπο μου. Μα γιατί, να? Πολύ μεθυστικό. Ναι, είναι. Ο βηματισμός. Μην κοιτάς. Μην κοιτάς. Συνέχισε.
Και να σημειώσω: δεν φταίει η μετάφραση!...είχα ρωτήσει έναν Ιρλανδό (με επώνυμο Joyce btw) και μου χε πει τα ίδια...δεν βγάζεις άκρη και βέρος Δουβλινέζος να είσαι...
Πάντως μαγκιά του ρε φίλε που κατάφερε να γράψει κάτι τέτοιο και να το κάνει κλασσικό...και πρέπει να το παραδεχτώ: πάει την φάση του Προύστ σε άλλο επίπεδο... με την Αναζήτηση αν καθούσαν να διαβάσεις με προσοχή τις 10-γραμμες προτάσεις του βιβλίου θα έβγαζες άκρη...εδώ θέλει αποκωδικοποίηση...πρέπει να προσπαθήσεις να ταυτιστείς με τον τρόπο που σκέφτεται ο Joyce και ίσως πάλι να μην καταλάβεις τι παίζει..
...ή αλλιώς οι James χορεύουν συρτάκι. Και θα μου πεις, τι κοινό μπορεί να χει ο 'εκκρεμοειδής' (ή αλλιώς κουνιστοκωλος) χορός του Tim Booth με το συρτάκι του Anthony Quinn?
- Το θεωρητικό υπόβαθρο! Ο μεν Tim Booth είναι ο καλύτερος εκπρόσωπος των 5rhythms της Gabrielle Roth ενώ η ταινία με τον Quinn βασίζεται στο αντίστοιχο βιβλίο του Καζαντζάκη. Γιατί διαβάζοντας το Sweat your prayers πέφτεις σε μια ιστορία για έναν τύπο που με το που άκουσε ότι ο κολλητός του τα τίναξε, φόρεσε ακουστικά, άναψε ένα κερί και το ρίξε στο χορό...ίδιο σκηνικό με τον χορό του Ζορμπά στην κηδεία του τρίχρονου γιου του...
Και εκεί σκάει η αναλαμπή: Όταν ο Καζαντζάκης χόρευε με τον Ζορμπά μετά την κατάρρευση του εναερίου δεν ήταν απλά μια ισχυροποίηση της φιλίας τους μέσα από το πρίσμα της καταστροφής όπως - σχεδόν είκοσι χρόνια πριν - νόμιζα διαβάζοντας το βιβλίο. Είναι απλά χεσμένοι από χαρά αφού κέρδισαν την ελευθερία τους από τα τρέχοντα... Ή όλη αυτή η πάλη πνεύματος και σάρκας δεν πρέπει να καταλήξει σε μια ισορροπία - ο Καζαντζάκης έβαζε τον εαυτό του να γράφει πραγματείες για τον Βούδα, τον κενό άνθρωπο, ενώ ο Ζορμπάς αλώνιζε στο background μόνο και μόνο για να καταδείξει την νίκη της κίνησης/πράξης απέναντι στις σκέψεις.
Αυτή είναι η μαγκιά της τέχνης της σωστής: δίνει στον καθένα ότι είναι έτοιμος να πάρει την στιγμή που έρχεται σε επαφή μαζί της...και ίσως καμιά εικοσαριά χρόνια μετά να τσιμπήσει και κάτι παραπάνω...
